Thuốc kháng sinh là gì ?

Có lẽ bạn cũng đã nghe nói, hiện Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới và kèm theo đó là những nguy hiểm thực sự cho cộng đồng, không phải là cảnh báo đơn thuần. Bài viết sau có giúp liên hệ đến vấn đề này, trước mắt chúng ta xem kháng sinh là gì nhé.

Vậy thuốc kháng sinh là gì?

Thuốc kháng sinh (hay còn gọi là thuốc trụ sinh) là loại thuốc giúp ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Thuốc kháng sinh làm việc này bằng cách giết chết vi khuẩn hoặc bằng cách giữ cho chúng không bị sao chép hoặc tái tạo.

Nguyên từ tiếng Anh Antibiotic (Anti: Chống, Biotic: Sinh vật, sự sống). Tạm hiểu là thuốc chống lại sự sống của vi sinh vật, sự sống ở đây là vi khuẩn. Bất kỳ loại thuốc nào giết chết mầm bệnh trong cơ thể của bạn đều là một loại thuốc kháng sinh. Nhưng hầu hết mọi người sử dụng thuật ngữ thuốc kháng sinh có nghĩa là thuốc tiêu diệt vi khuẩn. Gốc tiếng Hán Việt cũng nghĩa tương tự. Kháng: chống lại, Sinh: thuộc về sinh học

Trước khi các nhà khoa học phát hiện ra kháng sinh lần đầu tiên vào những năm 1920, nhiều người đã chết do nhiễm khuẩn nhẹ, như viêm họng liên cầu khuẩn. Phẫu thuật cũng nguy hiểm hơn. Nhưng sau khi thuốc kháng sinh trở nên có sẵn vào những năm 1940, tuổi thọ con người tăng lên, các ca phẫu thuật trở nên an toàn hơn, và mọi người có thể sống sót sau những gì từng là nhiễm trùng chết người.

Thuốc kháng sinh có thể và không thể làm gì?

Hầu hết vi khuẩn sống trong cơ thể bạn đều vô hại. Một số thậm chí còn hữu ích. Tuy nhiên, vi khuẩn có thể lây nhiễm hầu như bất kỳ cơ quan nào. May mắn thay, thuốc kháng sinh thường có thể hữu ích.

Đây là những loại nhiễm trùng có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh:

Một số bệnh nhiễm trùng tai và xoang
Nhiễm trùng răng
Nhiễm trùng da
Viêm màng não (sưng não và tủy sống)
Viêm họng
Nhiễm trùng bàng quang và thận
Viêm phổi do vi khuẩn
Bệnh ho gà

Các bạn lưu ý rằng: Chỉ có nhiễm khuẩn mới có thể bị tiêu diệt bằng thuốc kháng sinh.

Cảm lạnh thông thường, cảm cúm, còn hầu hết ho, một số nhiễm trùng phế quản,hầu hết viêm họng đều do siêu vi khuẩn gây ra. Thuốc kháng sinh sẽ không tác động đến siêu vi khuẩn. Hoặc bác sĩ chỉ dẫn bạn đợi bệnh thuyên giảm hoặc kê toa thuốc kháng vi rút.

Không phải lúc nào cũng phân biệt rõ ràng triệu chứng bệnh do nhiễm trùng hay bệnh do vi rút nên nhiều khi bác sĩ phải xét nghiệm trước khi quyết định bạn cần điều trị nào.

Một số thuốc kháng sinh hoạt động trên nhiều loại vi khuẩn khác nhau. Chúng được gọi là “phổ rộng”. Những loại khác chỉ nhắm vào vi khuẩn cụ thể. Chúng được gọi là “phổ hẹp”.

Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh

Vì ruột của bạn đầy vi khuẩn – cả tốt và xấu – thuốc kháng sinh thường ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bạn trong khi họ đang điều trị nhiễm trùng. Tác dụng phụ thường gặp bao gồm:

Nôn mửa
Buồn nôn
Bệnh tiêu chảy
Đầy hơi hoặc khó tiêu
Đau bụng
Ăn mất ngon
Thỉnh thoảng, bạn có thể có các triệu chứng khác, như:
Phát ban – phát ban da nổi lên, ngứa
Ho
Thở khò khè
Đau họng hoặc khó thở

Những triệu chứng này có thể có nghĩa là bạn bị dị ứng với kháng sinh, vì vậy hãy cho bác sĩ của bạn biết ngay nếu bạn có những triệu chứng này.

Nếu bạn đang uống thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh có thể khiến thai nhi không hoạt động tốt, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về việc liệu phương pháp ngừa thai thay thế có thể là một ý tưởng hay không. Phụ nữ cũng có thể bị nhiễm trùng nấm âm đạo khi uống thuốc kháng sinh. Vết sưng do nó gây ngứa, rát, tiết dịch âm đạo (trông giống như phô mai) và đau khi quan hệ tình dục. Nó được điều trị bằng kem chống nấm.

Kháng kháng sinh – Kháng thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh là một công cụ chống vi trùng mạnh mẽ khi được sử dụng một cách cẩn thận và an toàn. Nhưng không cần đến một nửa lượng thuốc kháng sinh. Sử dụng quá mức hoặc không đủ liều đã dẫn đến kháng kháng sinh. Vi khuẩn thích nghi theo thời gian và trở thành “siêu vi khuẩn” hoặc “siêu khuẩn”. Chúng thay đổi để kháng sinh không còn tác dụng lên chúng nữa. Vấn đề này đặt ra một mối đe dọa lớn, bởi vì không có bất kỳ loại thuốc nào để giết chúng.

Cách tốt nhất để giúp làm chậm sự lây lan của siêu vi khuẩn với thuốc kháng sinh. Dưới đây là cách thực hiện:

Tin và nghe theo lời bác sĩ nếu bác khi kêu không cần dùng kháng sinh.
Đừng dùng chúng vì nhiễm virus.
Chỉ dùng thuốc bác sĩ đã kê toa.
Dùng thuốc theo chỉ dẫn.
Đừng bỏ qua liều.
Dùng thuốc cho đầy đủ số ngày bác sĩ kê đơn.
Không giữ lại để dùng sau này.

Trên đây là khái niệm thuốc kháng sinh, Ngọc Thu Pharma đã chứng kiến nhiều bệnh nhân có nhiễm trùng ban đầu rất nhẹ nhưng do kháng thuốc nên phải dùng đến thuốc kháng sinh thế hệ mới nhất, rất đắt tiền. Thuốc kháng sinh mới nhất xem như vũ khí, quân bài cuối cùng để điều trị vi khuẩn, nếu vi khuẩn đã kháng kháng thuốc (gọi là siêu vi khuẩn) thì đành bó tay, đầu hàng và nhìn bệnh do vi khuẩn tiến triển mà không làm gì để ngăn chặn được chúng. Vấn đề lúc này đã trở nên rất nghiêm trọng thực sự và bệnh nhân dễ dàng ra đi. Do vậy khi bán thuốc kháng sinh thông thường tại quầy chúng tôi rất chú trọng khuyên khách hàng phải uống đủ toa, đủ liều chỉ định.

Bài kế Kháng kháng sinh ở Việt Nam cao nhất thế giới